بیش فعالی (ADHD) چیست؟

اختلال کم‌ توجهی _ بیش فعالی (ADHD) یکی از مشکلات سلامت روان است که باعث می‌شود فرد برای متمرکز شدن روی یک کار واحد یا ثابت نشستن برای مدت طولانی دچار مشکل شود که معمولا از دوران کودکی شروع می‌شود، اما احتمال دارد تا دوران بزرگسالی تشخیص داده نشود . بسیاری از مردم فکر می‌کنند که ADHD محدود به دوران کودکی است؛ در حالی که این تصور اشتباه است. اختلال ADHD در بزرگسالان هم دیده می‌شود، اما در حقیقت ریشه در دوران کودکی فرد دارد.

علائم بیش فعالی چیست؟

کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است در مدرسه مشکل تمرکز داشته باشند. آن‌ها همچنین ممکن است رفتارهای تکانشی ازجمله موارد زیر از خود بروز دهند:

• صحبت کردن خارج از نوبت
• فراموشکاری
• ضربه زدن به دانش‌آموزان دیگر
• بی‌قراری و ناتوانی در ماندن بر روی صندلی خود
• ناتوانی در دنبال کردن دستورالعمل‌ها

• عوارض بیش فعالی :

• از عمده‌ترین عوارض بیش فعالی می‌توان به افسردگی، احتمال بروز خطرات فیزیکی جدی ناشی از حواس‌پرتی و ناآرامی ، مشکلات خانوادگی و ارتباطی ، ناتوانی در بیان احساسات ، ایجاد مشکل در روند یادگیری ، ناتوانی در پیروی از دستورالعمل‌ها ، احتمال ازدست‌دادن شغل و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد.

• انواع بیش فعالی : 1 - اختلال نقص توجه که شامل :
• حواس‌پرتی مداوم
• فراموش‌کاری مستمر و گسترده
• بی‌توجهی به جزئیات
• بی‌دقتی
• ناتوانی در تمرکز
• عدم توانایی در برقراری ارتباط چشمی
• عدم توانایی در پیروی از قوانین و دستورالعمل‌ها
• عدم توانایی در برقراری نظم و انضباط
• 2 - بیش فعالی تکانشی که شامل :
• بی‌قراری مداوم
• پرحرفی بیش از اندازه
• عدم توانایی در رعایت نوبت
• نشان‌دادن رفتارهای تکانشی
• فعالیت فیزیکی بیش از حد و غیرمعمول
• عدم توانایی در حفظ آرامش
• قطع کردن مکرر صحبت‌های سایرین
• 3 - بیش فعالی ترکیبی : که یکی از شایع‌ترین انواع این بیماری است. افراد مبتلا به این نوع ADHD غالباً علائم کم‌توجهی و بیش‌فعالی – تکانشی را به طور هم‌زمان نشان می‌دهند. از این جمله می‌توان به مجموعه‌ای از رفتارها نظیر عدم تمرکز ، حواس‌پرتی ، رفتارهای تکانشی ، فعالیت فیزیکی بیش از اندازه و برخورداری از انرژی مهارنشدنی و عمدتاً مخرب اشاره کرد.
• علت بیش فعالی : ژنتیک ، عوامل مربوط به رشد ( عوامل عفونی در سه ماهه اول بارداری ، سوء تغذیه یا مشکل بهداشتی در چهار ماههعوامل روانی _ اجتماعی اول بارداری ) ، آسیب مغزی ، عوامل عصبی و شیمیایی ، عوامل عصبی و فیزیکی می تواند باشد .

• راه درمان پیش فعالی چیست؟

• داروهای محرک‌های سیستم عصبی مرکزی _ داروهای غیر محرک برای درمان بیش فعالی _ روان‌درمانی _ رفتار درمانی ( آموزش روش های کنترل و نظارت بر رفتار ، هم به فرد مبتلا و هم به نزدیکان ) _ آموزش مهارت های اجتماعی ( رعایت نوبت ، درخواست کمک و...) و درمان خانگی مثل خواب و استراحت کافی ، استفاده کمتر از تلفن همراه ، رایانه و تلویزیون ، وقت‌گذرانی در فضای باز خارج از منزل و.....

• هشدار: اختلال بیش فعالی در صورت عدم رسیدگی ممکن است مشکلاتی جدی نظیر افسردگی ، انزوا ، مشکلات خانوادگی و ارتباطی و حرفه‌ای را برای فرد به همراه داشته باشد؛ بنابراین، در صورت مشاهده نخستین علائم ، علاوه بر تغییر سبک زندگی و مراقبت‌های خانگی لازم است به پزشک مراجعه کنید .